System wartości uporządkowany przez relację „odpowiadającą” relacji idealizacji-konkretyzacji jest strukturą lormal- nie analogiczną do systemu poznawczego. Jest on także powiązany z sys­temem poznawczym „merytorycznie”, tzn. zbiorom systemów poznaw­czych odpowiedniego rzędu przyporządkowane są właściwe zbiory wartości. Relacje owego przyporządkowania określimy mianem reguł waloryzacji. W szczególnym przypadku schematom prototypowym przy­porządkowane są wartości naczelne.Trzecim wreszcie układem wyróżnianym w ramach świadomości są reguły zachowań. Otóż wydaje się, że można sensownie wyróżnić trzy podstawowe rodzaje działań: działania proste, działania złożone i dzia­łania najwyższego rzędu. Działaniem prostym określamy takie działanie, w któiym nie można wyróżnić żadnego innego działania, które byłoby mu instrumentalnie podporządkowane [Kławiter 1978].