Po drugie alienacja związana jest nie tyle z brakiem wartości, co z niemożliwością pełnej realizacji własnych preferencji w danej roli społecznej. Jak pisze J. P. Clark [1959 za: Korzeniowski 1986, s. 354]: „Alienacja jest stopniem, w jakim jednostka czuje się bezsilna w osiągnięciu roli, którą określiła jako słusznie jej przynależną w specyficznej sytuacji”. W tym sensie wyalienowany jest każdy człowiek, który nie może w pełni realizować swych wartości, w tym przede wszystkim – wartości naczelnych. Stwierdzenie to wprowadza nas w problematykę, którą zw/kło się określać mianem racjonalności zachowań.W naukach społecznych powszechnie akceptowane jest przekonanie, że pojęcie racjonalności ma sens jedynie w odniesieniu do zachowań indywidualnych.