Inaczej o obszarach granicznych. Rozważmy najpierw pierws;:y z nich obejmujący ekstremalne wartości alienacji obywatelskiej. Powyżej pewnej wartości tej wielkości (próg przebudzenia obywatelskiego) skłonność do patologicznego, wynikającego ze zniewolenia, konsensusu, opada i przekształca się w końcu w skłonność do buntu (obszar rewolucji drugiego rodzaju). Tłumaczyć to się daje tym, iż w tego rodzaju granicznych, zagrażających totalizacją, warunkach wpływ społe­czny zyskuje jedna z postaw osobliwych – rewolucjoniści. Sytuacja zagrażająca całkowitą likwidacją społeczeństwa obywatelskiego (czy też wchłonięciem całego społeczeństwa przez kręgi zniewolenia) powoduje, iż stanowiący uprzednio margines rewolucjoniści uzyskują poparcie postawa buntowicza szerzy się, aż w końcu obejmuje masy.